Gorinchem krijgt geen wijkrechtspraak zoals in Rotterdam

GORINCHEM De gemeente Gorinchem krijgt geen pilot met ‘maatschappelijk effectieve rechtspraak’. In januari 2022 dienden D66 en VVD een motie in navolging van Rotterdam een vorm van ‘wijkrechtspraak’ op te zetten. Burgemeester Melissant wijst daarbij op de schaalgrootte van de stad, maar ook de financiering vanuit het Nationaal Programma Leefbaarheid en Veiligheid. 

D66 raadslid hield januari vorig jaar een vurig pleidooi voor de ’wijkrechtspraak’, hij sprak vooral van rechtspraak dichtbij de inwoners. Het experiment in Rotterdam vindt plaats in enkele wijken in Rotterdam Zuid, het wordt gefinancieerd vanuit het Nationale Programma Leefbaarheid en Veiligheid. Het doel is om inwoners die één of meer delicten hebben gepleegd en te maken hebben met problematiek op meerdere leefgebieden effectiever hulp te bieden. Het gaat vrijwel uitsluitend om kwetsbare mensen die de weg naar de rechtbank moeilijk weten te vinden. De officier van justitie bepaalt steeds of de rechtszaak geschikt is voor de wijkrechtspraak. Het gaat altijd om lichtere vergrijpen zoals winkeldiefstal, bedreiging, belediging, kleinere drugsdelicten etc. Daarnaast komen alleen casussen waarbij sprak is van meerdere problemen zoals schulden, dagbesteding, geestelijke gezondheid, huisvesting etc, in aanmerking. 

ACHTERGRONDEN

Voorafgaand aan de daadwerkelijke rechtszitting wordt eerst een multidisciplinair overleg gehouden met gemeente, wijkteam, rechtbank, politie, advocaat, reclassering en hulpverlenende instanties. Pas daarna vindt de zitting plaats in de wijk. Opnieuw zijn dan de betrokken organisaties aanwezig bij de zitting. Onder regie van de rechter worden vervolgens afspraken gemaakt met de verdachte over mogelijke oplossingen van de persoonlijke problematiek. Doordat de rechter meer weet over de persoonlijke achtergrond van de verdachte kan hij of zij hier meer rekening mee houden. Inwoners ervaren een lagere drempel, hetgeen leidt tot een hogere opkomst op de zitting. Omdat de effecten van de wijkrechtspraak nog niet in kaart zijn gebracht, zijn nog geen effecten bekend van deze wijze van rechtspreken.

SCHAALGROOTTE

Rotterdam heeft ook geen plannen om deze ‘wijkrechtspraak’ in meer wijken in te voeren dan alleen Rotterdam Zuid. ,,Het project is complex en alleen passend bij gebieden/wijken met een specifieke problematiek”, zo schrijft burgemeester Reinie Melissant in een raadsinformatiebrief. Hoewel de burgemeester schrijft dat ook Gorinchem wijken kent met een eigen problematiek, is de gemeente door het Rijk niet uitgenodigd voor het Nationale Programma Leefbaarheid en Veiligheid. Ze ziet dan ook geen mogelijkheden tot het invoeren van ‘wijkrechtspraak’ in Gorinchem.