Het Kam orgel in de schuilkerk
Het Kam orgel in de schuilkerk Hannie Visser-Kieboom

Schuilkerk op de Langendijk in Gorinchem open tijdens Open kerkendag

25 mei 2023 om 20:04 Religie

GORINCHEM Tijdens de landelijke open kerkendag op maandag 29 mei is de Schuilkerk op de Langendijk open van 11.00-16.00 uur. Tijdens de openstelling bespeelt de organist het orgel in dit rijksmonumentale kerkje. In de vesting Woudrichem kan een bezoek gebracht worden aan de heilige Joannes Nepomucenus kerk aan de Vissersdijk. 

De Schuilkerk is het kerkgebouw van de Evangelisch Lutherse Gemeente in Gorinchem. Het heeft een rijke geschiedenis met veel tradities. Zo staat er een zwaan op het dak van de kerk en boven de kerkdeur prijkt de tekst ` Een vaste burg is onze God`, het Lutherlied op basis van psalm 46.In de hal is een afbeelding van Lazarus in Abrahams schoot, een verwijzing naar de naam van de kerk. De voormalige gevelsteen, gemaakt door de Gorcumse beeldhouwer Marcus Ravenswaay (1925-2003), is ontleend aan een uithangbord van het voorliggend huis. Het stelt de gelijkenis voor van de rijke man en de arme Lazarus, die in de schoot van Abraham werd opgenomen ( Lucas 16:22).

In de kerkzaal is op elke hoek van het blauwe hemeltje een Lutherroos te zien. Een zwart kruis in een rood hart als kern van een witte roos. Daaromheen in een hemelsblauw veld, een gouden ring. Luther verbeeldt in dit symbool zijn geloofsovertuiging. Het orgel is in 1859 gebouwd door orgelbouwer W.H. Kam.

Historie

Na de beeldenstorm in 1572 werden de Gorcumse Rooms-Katholieken verdreven uit de Grote Kerk. Omdat de openbare uitoefening van de katholieke eredienst niet meer was toegestaan, moest men gaan kerken op geheime plaatsen, in de zg. schuilkerken. Een daarvan was een klein huis achter een wat groter huis, in de volksmond “Dit in Abrahams schoot” genaamd. Dit kleine huis was, behalve naar de Langendijk, ook verbonden met ”Het Tinnen Koelvat” een monumentaal pand aan de Molenstraat. Zodoende ontstond er een mogelijke vluchtweg, mocht er een inval komen. Heden ten dage is het nog steeds mogelijk om via de achteruitgang in de Weessteeg te komen. 

In 1814 werd Gorinchem belegerd door de Pruisische troepen en kreeg het kerkgebouwtje van de Lutheranen aan de Havendijk een voltreffer te verduren. De Oud Katholieken vertrokken naar Dordrecht en verkochten hun schuilkerkje in 1816 aan de Lutheranen. De aanschaf en inrichting van het gebouw was kostbaar, er bleef weinig geld over voor de noodzakelijke, algehele herstel. In 1951 vond een grootscheepse restauratie plaats en in 1988-1989 is de kerk wederom gerestaureerd.

 Woudrichem

Op 20 maart 1838 wordt de eerste steen gelegd voor de bouw van deze zogenoemde waterstaatskerk in de vesting Woudrichem. Op 5 september daaropvolgend wordt de kerk ingezegend. De stijl is neoclassicistisch. Boven de ingang van de kerk staat een tekst die een chronogram vormt. De som van de hoofdletters als Romeinse cijfers opgeteld is 1836, het jaar waarin de bisschop toestemming heeft gegeven voor erediensten in deze kerk. Behalve een groot olieverfschilderij van bouwpastoor Van Miert, geschilderd door G.B. Kuijk, bevindt zich voor in de kerk het altaarstuk “De geboorte van Christus”, geschilderd door hofschilder J.B. van der Hulst. Tijdens de openstelling op tweede pinksterdag 29 mei van 12.00-17.00 uur zijn gidsen in de kerk om vragen te beantwoorden en desgewenst een rondleiding te geven.

advertentie
advertentie