De leerlingen van ISK De Toekomst gaan graag naar school

GORINCHEM Twaalf verschillende nationaliteiten in één klas. Je ziet het op ISK De Toekomst, de internationale schakelklas in Gorinchem waar nieuwkomers de Nederlandse taal leren. En nee, dat zijn niet alleen maar asielzoekers. Ook kinderen van arbeidsmigranten, expats of bijvoorbeeld immigranten vinden hier hun plek. Twee jaar lang wordt er op deze school intensief gewerkt aan het leren van de Nederlandse taal, maar dat is niet het enige waar de leerlingen zich mee bezig houden.

door Mirjam de Swart

Een groep meiden heeft zich rond een bankje op het schoolplein verzameld. Een Arabisch ogend meisje kletst gezellig met een meisje met Zuid-Amerikaanse trekken. Voertaal is Nederlands, maar soms vliegen er wat Engelse termen door de lucht en als dat niet helpt, zijn er altijd de vertrouwde handen en voeten nog om het gesprek te verduidelijken. De meiden kijken ondertussen naar de jongens die iets verderop aan het voetballen zijn. Vijf, zes, misschien wel zeven nationaliteiten in één team. Het werkt! ,,Iedereen voetbalt hier met elkaar. Er wordt geen uitzondering gemaakt. Het is een ongelofelijke manier van samenwerken. Alles wordt uit de kast gehaald om elkaar te begrijpen. Het is soms echt handen- en voetenwerk", lacht Madelaine de Winde, teamleider van ISK De Toekomst.

ISK De Toekomst bestaat 3,5 jaar. In 2016 begon de school noodgedwongen in de kantine van voetbalvereniging Unitas. Intussen is de school uitgegroeid tot een volwaardige onderwijsvoorziening voor buitenlandse kinderen van 11 tot 18 jaar. Nu nog gevestigd aan de Van Neercasselstraat, maar na de zomervakantie is de school gehuisvest in het gebouw van het Omnia College aan de Willem de Vries Robbéweg. Zo'n vijftig leerlingen volgens les in de internationale schakelklas. ,,Hele normale jongens en meiden. Het zijn beslist geen zielige kinderen", verduidelijkt De Winde. ,,Al hebben ze natuurlijk allemaal wel een rugzakje. Of je nu gevlucht bent uit een land dat in oorlog is of met het vliegtuig vanuit Polen je vader achterna bent gereisd omdat hij hier een baan heeft gevonden; je hoeft niet te praten over je ellende. Al mag het natuurlijk wel", aldus De Winde.

JEUGDJOURNAAL Gezellig. Dit typisch Nederlandse woord omschrijft de sfeer op ISK De Toekomst het beste. ,,Kinderen hebben het vooral gezellig op school", vertelt De Winde. Na schooltijd blijven ze soms nog uren op het schoolplein hangen. Om te voetballen, te kletsen of plannen te maken." Een van die plannen is bijvoorbeeld het organiseren van een schoolkamp. ,,We zagen dat op het Jeugdjournaal en toen dachten we dat willen wij ook", vertelt Nagham. Een groepje leerlingen trok de stoute schoenen aan en stapte naar 'juf Madelaine'. Die zag het in eerste instantie niet zitten, want hoe kon dat in zo'n korte tijd nog geregeld worden? Maar de aanhouder wint en nu gaan alle leerlingen in de laatste week van het schooljaar twee dagen op kamp. Nagham: ,,En daar zijn we echt heel erg blij mee."

Het Jeugdjournaal is wel vaker een bron van inspiratie voor de leerlingen van de ISK. De Winde: ,,Dit jaar hebben we bijvoorbeeld met een grote groep meegelopen met de Avondvierdaagse in Gorinchem. Ook een idee van de leerlingen zelf. Ze zagen een reportage op het Jeugdjournaal en riepen: dat willen wij ook." En zo geschiedde en het werd een hartstikke gezellige week. ,,Ik had niet gedacht dat deze kinderen dat ook nog leuk zouden vinden", geeft De Winde toe.

School maakt een belangrijk onderdeel uit van het leven van deze leerlingen. Waar een 'gewone' scholier juicht als er een les uitvalt, steken de leerlingen van ISK De Toekomst de koppen bij elkaar om zelf de les te verzorgen. ,,Zo was de gymleraar een keer afwezig. Maar deze jongens en meiden wilden liever gymles dan vrij. Ze zeiden: dan doen we het zelf. En dus verzorgde ze zelf hun eigen gymles, terwijl ik er bij zat om de boel in de gaten te houden", legt De Winde uit.

SCHAKELEN Ondanks dat er op school genoeg ruimte is voor andere leuke activiteiten draait het in de lessen vooral om het leren van de Nederlandse taal. ,,Lezen, lezen, lezen. Elke dag beginnen we met een kwartier lezen. Meters maken. Woorden opschrijven die je niet kent, maar ook spreken en luisteren. Het is zo ontzettend belangrijk om de taal goed te leren." Zodra de leerlingen de Nederlandse taal goed genoeg beheersen gaan ze 'schakelen'. Dit betekent dat ze lessen (doorgaans Engels of wiskunde) op een gewone school gaan volgen. ,,Zo leren ze hoe het is om op een gewone school te zitten. Best spannend, want op de ISK is het niet gek om een fout te maken. Niemand lacht je uit om je rare accent. Op de 'gewone' school is dat heel anders. Dan kan het ineens weer heel spannend zijn om in het openbaar te spreken", legt De Winde uit.

De meeste leerlingen stromen na twee door naar het voortgezet onderwijs, naar het beroepsonderwijs (mbo en hbo) of naar werk. Zo gaat Nagham (Syrië) volgend jaar op het volwassenenonderwijs beginnen aan een voorbereidende opleiding voor het HBO. Klasgenoot Moustafa (Syrië) gaat op het Da Vinci College een opleiding in de zorg volgen en Irina uit Venezuela gaat daar een administratieve opleiding doen. Klasgenoot Saymon (Eritrea) blijft nog een half jaartje op de ISK en hoopt in februari te starten met een opleiding tot automonteur. De Winde: ,,We laten geen leerlingen gaan waarvan we denken dat het niet gaat lukken. We willen ze echt een goede basis geven."

PRE-TEACHING Eenmaal doorgestroomd verliest ISK De Toekomst de leerlingen niet uit het oog. Het docententeam werkt hard aan het opzetten van een NT2 - centrum. (NT2 is een niveau-indeling van beheersing van het Nederlands als tweede taal, red). ,,Het leren van een nieuwe taal stopt niet na twee jaar ISK", vertelt De Winde. Bovendien heeft elke leerling wettelijk recht op extra taalondersteuning tot 6 jaar na aankomst in Nederland. ,,Wij willen ons sterk maken voor een succesvolle schoolloopbaan door onze kennis, onze expertise, beschikbaar te stellen aan alle scholen in Gorinchem en omstreken."

Komend schooljaar worden er zo'n 60 kinderen begeleid in het LINK-centrum zoals het expertisecentrum van ISK De Toekomst gaat heten. LINK staat voor de linkt tussen de ISK en de volgende school. ,,De extra begeleiding bestaat bijvoorbeeld uit pre-teaching", legt De Winde uit. Pre-teaching wil zeggen dat leerlingen van tevoren de leerstof die ze op school aangeboden krijgen bespreken met een docent van ISK De Toekomst. ,,De leerlingen nemen het lesmateriaal samen met een docent van ISK De Toekomst door voordat de les behandeld wordt in de les. Onbekende woorden kunnen dan worden opgezocht, begrippen kunnen beter worden uitgelegd en zo wordt het uiteindelijk makkelijker voor de leerling om de lessen te volgen."

Maar voor het zover is: vakantie! En niet te vergeten: het schoolkamp. De kampcommissie, met onder andere Nagham, Irina, Saymon en Moustafa, heeft er ontzettend veel zin in. Een groot deel van de kinderen gaat met de fiets naar 's Gravendeel waar ze overnachten. Enkelen gaan eerst met de trein en fietsen het laatste stuk vanuit Dordrecht. Ook zijn er een aantal leerlingen die met de auto naar het kampadres worden gebracht. De Winde: ,,Niet iedereen heeft een fiets. We hebben er wel een aantal kunnen regelen via bijvoorbeeld het Omnia College, maar niet genoeg. Bovendien kan niet iedereen fietsen." Die fietsen heeft de kampcommissie overigens zelf moeten regelen, ook schreven ze zelf de informatiebrief die naar de ouders verstuurd werd. ,,Ze vinden dat enorm leuk om te doen en het is ook nog eens heel erg goed voor hun Nederlands", legt De Winde uit.