‘Het is een mooie tijd om te stoppen’

GORINCHEM Conservator Rob Kreszner neemt na 38 jaar afscheid van het Gorcums Museum. Wat hem betreft is er geen beter moment dan nu om te stoppen met zijn werk als conservator van het Gorcums Museum. ,,Er zijn hele mooie dingen gebeurd de laatste tijd. Ik sluit mijn tijd bij het museum met een goed gevoel af.”

door Mirjam de Swart

Rob Kreszner werd in 1982 benaderd door de beheercommissie van het museum ‘Dit is in Bethlehem’. Hij studeerde op dat moment aan de Reinwardt Academie in Leiden. Een opleiding voor mensen die in een museum willen gaan werken. Hij kreeg in eerste instantie een tijdelijk dienstverband van de historische vereniging Oud Gorcum (beheerder van het museum) als ‘museoloog’. Kreszner hield zich in die hoedanigheid bezig met het registreren, opslaan en bewaren van de collectie, het opstellen van een route door het gebouw en het indelen van de ruimten. Toen zijn dienstverband afliep, kwam hij, dankzij de inzet van onder meer de toenmalige voorzitter Kees de Ruiter, als conservator van het Gorcums Museum op de loonlijst te staan van de gemeente Gorinchem. Voor het eerst in haar geschiedenis had het museum een professioneel beheerder.

AMBITIEUS De eerste 13 jaar van Kreszner’s loopbaan was het museum gevestigd in de Gasthuisstraat in het pand Dit is in Bethlehem. In 1995 verhuisde het museum naar het voormalige stadhuis aan de Grote Markt in Gorinchem. In een interview vertelde Kreszner destijds over zijn ambitieuze plannen voor het Gorcums Museum, zoals het museum vanaf dat moment officieel werd genoemd. ,,In het Gorcums Museum staat toegankelijkheid voorop, maar wat we brengen moet wel kwaliteit hebben. Ik wil mooie tentoonstellingen maken. Maar een mooie tentoonstelling met weinig bezoekers is een gemiste kans. Ik ben ervan overtuigd dat je diepgravende onderwerpen zo aan de orde kunt stellen dat het voor een breed publiek ook interessant is.”

Tijdens het tappen van het populaire frisdrankje werd er nogal eens gemorst 

Tientallen exposities passeerden in die 38 jaar de revue. Tentoonstellingen over knipkunst, katten en kermis, maar ook De curieuze wereld van Heer Bommel en Tom Poes, Gorcums Zilver en Zestig jaar Dinky Toys. Kreszner kijkt op elke tentoonstelling met evenveel plezier terug, al zijn er wel exposities waar zijn hart net iets harder van gaat kloppen. ,,De Coca-Cola tentoonstelling in 1993 was een groot succes. Dankzij de medewerking van Coca-Cola Nederland konden we de bezoekers gratis cola aanbieden bij een bezoek aan de tentoonstelling”, vertelt Kreszner. Het was een goede publiciteitsstunt. Iedereen wilde gratis cola. Enige nadeel: tijdens het tappen van het populaire frisdrankje werd er nogal eens gemorst. ,,De vloer plakte verschrikkelijk, maar dat hadden we er graag voor over.”

DAME EDNA ,,Wat ook een heel grappige tentoonstelling was, was de tentoonstelling Met het oog op de bril in 1990”, vervolgt Kreszner zijn verhaal. ,,De meeste bizarre brillen konden we tentoonstellen. De bril van Dame Edna bijvoorbeeld, maar ook één van de opvallende monturen van Elton John. Deze tentoonstelling kreeg volop aandacht van de media. Ik mocht bijvoorbeeld bij Paul de Leeuw mijn verhaal doen en was ik samen met brillenontwerper en opticien Hans Winkel te gast bij het tv-programma Passage.”
Waar vooral veel aandacht voor was, waren de fantasiebrillen die speciaal voor deze tentoonstelling waren gemaakt door Gorcumse scholieren: een milieuvriendelijke bril, een bril in de vorm van een fiets en een kappersbril in de vorm van een schaar. In de jaren die volgden, werden Gorcumse scholieren steeds vaker gevraagd mee te werken aan de diverse tentoonstellingen van het Gorcums Museum. ,,Die zijn vaak veel leuker dan de originele tentoonstelling”, lacht Kreszner.

Waardevol zilverwerk werd soms een een plastic tasje van de Albert Heijn vervoerd

De herinneringen van Kreszner volgen elkaar in rap tempo op. Nog maar nauwelijks uitgesproken over de populaire scholierententoonstellingen herinnert hij zich de expositie over Gorcums Zilver. ,,Ons streven was om minimaal een keer per jaar aandacht te besteden aan een typisch Gorcums onderwerp. In 1993 was dat Gorcums zilver. ,,Vrijwilligers gingen het hele land door om zilverwerk te verzamelen. Waardevol zilverwerk werd soms een een plastic tasje van de Albert Heijn vervoerd om niet te veel de aandacht op zich te vestigen. Dat zou nu ondenkbaar zijn”, aldus Kreszner. ,,Overigens werden ze eenmaal op plaats van bestemming wel veilig opgeborgen in de kluis”, haast Kreszner te vertellen.

BOMINCIDENT Wie alle enthousiaste verhalen van Kreszner aanhoort, zou bijna denken dat er geen nare dingen zijn gebeurd in die 38 jaar dat Kreszner aan het roer stond van het Gorcums Museum. Toch herinnert hij zich ook wel dieptepunten. Het bomincident in 2007 is zo’n dieptepunt. ,,Ja, dat was een heel vervelende samenloop van omstandigheden”, geeft Kreszner toe. Duizenden bezoekers van de Gorinchemse Zomerfeesten en tientallen bewoners moesten rond middernacht in allerijl de binnenstad verlaten nadat op het dak van het Gorcums Museum een verdacht pakketje was gevonden. De Explosieve Opruimings Dienst constateerde pas twee uur later dat het om een kunstwerk ging. ,,Gelukkig is het allemaal goed afgelopen”, verzucht Kreszner. Een ander dieptepunt was volgens de conservator de brand bij een pand naast het gebouw Dit is in Bethlehem. ,,De vlammen kwamen akelig dicht in de buurt van het museum”, huivert Kreszner als hij eraan terugdenkt.

De vlammen kwamen akelig dicht in de buurt van het museum

Kreszner wil echter niet te lang stil staan bij deze minder leuke momenten uit de geschiedenis van het museum. Belangrijker vindt hij het om te kijken naar het heden en de toekomst. ,,Het is een mooie tijd om te stoppen. Er zijn ontzettend mooie dingen gebeurd de laatste tijd. Natuurlijk heeft corona veel roet in het eten gegooid, maar ondanks dat is er genoeg positiefs gebeurd.” Kreszner doelt onder andere op de recente verbouwing van het museum en de nieuwe website die onlangs werd gelanceerd. ,,Grote delen van de expositie zijn tegenwoordig zichtbaar op de website. Zo maak je kunst nog meer bereikbaar voor het grote publiek. Dat is een mooie ontwikkeling. Ik vertrek met een goed gevoel. Dat het museum inmiddels ook weer wat meer vlees op de botten heeft, draagt daar ook zeker aan bij.”

AFSCHEIDSCADEAU Ook is hij enthousiast over de huidige expositie: Een monument voor de BKR, de geschiedenis van een spraakmakende kunstenaarsregeling. De expositie biedt een podium aan 100 kunstenaars met evenveel prachtige kunstwerken en is een bijzondere ontdekkingsreis door 40 jaar Nederlandse kunst, met werken die soms lange tijd in de depots waren opgeslagen. ,,Het is een mooi afscheidscadeau”, vertelt Kreszner.
Of hij zich gaat vervelen als hij straks niet meer elke dag naar het museum hoeft? Kreszner denkt van niet. ,,Er moeten nog wat dingen in het archief opgeschoond worden en het depot in de Gasthuisstraat verhuist nog. Ik hoef me nog even niet te vervelen, maar de sleutel lever ik wel in! Ik wil niet de schijn wekken dat ik nog ergens verantwoordelijk voor ben. Weet je wat het is: de omgang met al die spullen die in de loop der jaren in het museum werden geëxposeerd was leuk, maar de omgang met al die verschillende mensen in de afgelopen 38 jaar, was nog veel leuker. Ik hoop dat ik daar wel een beetje bij betrokken blijf.”

Kreszner wordt als conservator van het Gorcums Museum opgevolgd door Lisette Colijn.  Zij heeft ontzettend veel zin in haar nieuwe opdracht, vertelt ze desgevraagd. ,,Er staat een heel mooie basis. Ik wil nog meer verbinding naar buiten maken met het museum. Ik denk dat je als museum nog meer  voor elkaar krijgt als je met elkáár bepaalt wat je wil bereiken. “ 

Tot slot wenst Kreszner iedereen veel sterkte toe in deze moeilijke coronatijden, met een dreiging van weer een nieuwe lockdown, ook voor het museum.