Afwijkende prenten in Gorcums Museum

GORINCHEM - In Het Gorcums Museum opent 1 december 2007 de expositie Andere Omtrek. Een tentoonstelling van een onderzoek naar de mogelijkheden van andere vormen voor de prentkunst dan de traditionele rechthoek. Zevenentwintig grafische kunstenaars laten de resultaten van dit onderzoek zien. De tentoonstelling loopt tot en met 13 januari 2008.

De tentoonstelling Andere Omtrek is een initiatief van het Gorcums Museum en de Vereniging voor Originele Grafiek. Zij is ontstaan uit verwondering over het gegeven dat het menselijk leven vrijwel geheel gevangen is door rechthoeken en dat dit ook het geval is met de schilderkunst en de prentkunst.

Een rechthoek is een vlakke, meetkundige figuur met vier hoeken van elk 90 graden. Als alle zijden even lang zijn is de rechthoek tegelijk een vierkant. Dat is kennis van de basisschool, waar niet wordt verteld dat de rechthoek in de natuur niet voorkomt, dat het een constructie is, een bedenksel, een cultuurproduct. Aan een mensenlichaam is geen rechthoekig vlak te ontdekken, aan geen enkel levend organisme trouwens. Toch speelt ons bestaan zich vooral binnen rechthoekige constructies af. Wij zijn voor een groot deel ‘verrechthoekt’. Bijna altijd is een prent een rechthoekig vlak, is een papiervel rechthoekig, hebben boeken rechthoekige platten, is een portefeuille rechthoekig, zijn kranten, beeldschermen, ja ook bedden, dekens en lakens rechthoekig. Als men de wereld vanuit zijn huis bekijkt, blijkt die opgedeeld te zijn in de rechthoeken van de ramen, men ziet van de buitenwereld alleen rechthoekige uitsneden. Ook schilderkunst en prentkunst leveren nog vrijwel uitsluitend dat type uitsneden. Waarom alleen die, waarom niet ook andere? Er is vroeger wel geëxperimenteerd met andere vormen en in de 19e eeuw waren het ovaal en de cirkel in de mode. De rechthoek bleef echter de overhand houden en is althans in de prentkunst absoluut dominant. Waarom dit zo is, kan worden opgevat als een wetenschappelijke vraagstelling, maar is ook te benaderen als een uitdaging om alternatieven voor de rechthoek te ontwikkelen. Die uitdaging is door de exposanten opgepakt. De praktische onderzoeksvraag was: kan de prentkunst zinvol omgaan met andere vormen dan de rechthoek? De Vereniging voor Originele Grafiek ging de uitdaging aan.

De Vereniging voor Originele Grafiek (V.O.G.), opgericht in 1993, wil de belangstelling bevorderen voor originele hedendaagse grafische kunst. Daartoe organiseert zij exposities, in het bijzonder ook internationale uitwisselingstentoonstellingen en symposia. De vereniging telt ruim 100 leden, waaronder verzamelaars, grafisch kunstenaars en instellingen als musea, bedrijfsverzamelingen en galeries.

Gorcums Museum, Grote Markt 17, 4201 EB Gorinchem, tel.0183-632821. Open: dinsdag t/m zaterdag 10.00-17.00 uur, zondag 13.00-17.00 uur. www.gorcumsmuseum.nl