Andere omtrekken in Gorcums Museum

GORINCHEM - Het Gorcums Museum heeft 1 december 2007 de expositie Andere Omtrek geopend. Een tentoonstelling van een onderzoek naar de mogelijkheden van andere vormen voor de prentkunst dan de traditionele rechthoek. Zevenentwintig grafische kunstenaars laten de resultaten van dit onderzoek zien. De tentoonstelling loopt tot en met 13 januari 2008.

De tentoonstelling Andere Omtrek is een initiatief van het Gorcums Museum en de Vereniging voor Originele Grafiek. Zij is ontstaan uit verwondering over het gegeven dat het menselijk leven vrijwel geheel gevangen is door rechthoeken en dat dit ook het geval is met de schilderkunst en de prentkunst.

Een rechthoek is een vlakke, meetkundige figuur met vier hoeken van elk 90 graden. Als alle zijden even lang zijn is de rechthoek tegelijk een vierkant. Dat is kennis van de basisschool, waar niet wordt verteld dat de rechthoek in de natuur niet voorkomt, dat het een constructie is, een bedenksel, een cultuurproduct. Aan een mensenlichaam is geen rechthoekig vlak te ontdekken, aan geen enkel levend organisme trouwens. Toch speelt ons bestaan zich vooral binnen rechthoekige constructies af. Wij zijn voor een groot deel ‘verrechthoekt’. Als men de wereld vanuit zijn huis bekijkt, blijkt die opgedeeld te zijn in de rechthoeken van de ramen, men ziet alleen rechthoekige uitsneden. Ook schilderkunst en prentkunst leveren nog vrijwel uitsluitend dat type uitsneden. Er is vroeger wel geëxperimenteerd met andere vormen en in de 19e eeuw waren het ovaal en de cirkel in de mode. De rechthoek bleef echter de overhand houden en is in de prentkunst dominant. Waarom dit zo is, kan worden opgevat als een wetenschappelijke vraagstelling, maar is ook te benaderen als een uitdaging om alternatieven voor de rechthoek te ontwikkelen. Die uitdaging is door de exposanten opgepakt. De praktische onderzoeksvraag was: kan de prentkunst zinvol omgaan met andere vormen dan de rechthoek? De Vereniging voor Originele Grafiek ging de uitdaging aan.