'De hele expositie hangt van 'krijgen' aan elkaar'

'The making of'

Glas-in-lood

in Grote Kerk

GORINCHEM - ,,Dit is zo'n groot project. Een heel leger mensen is er zo onderhand bij betrokken. En het mooiste is dat de expositie Glas-in-lood door enthousiasme helemaal van 'krijgen' aan elkaar hangt.''

Door Everdien Hamann

Met een druk op de knop zendt Adriaan Romijn ondertussen nog een drietal e-mails met uitnodigingen voor de aanstaande tentoonstelling in de Grote Kerk naar televisie programmamakers van Vroege Vogels, Uit in Eigen Land en de Tros Nieuwsshow. ,,Tja,'' denkt hij hardop, ,,wie zijn we nu nog vergeten?''

De datum van de opening - zaterdag 13 augustus - nadert. De tijd dringt en dwingt. ,,Ik ben er constant mee bezig,'' zegt Adriaan. ,,En al zo'n lange tijd.'' Adriaan Romijn is sinds zijn pensionering actief in de Gorcumse gemeenschap en onder andere betrokken bij stichting Vrienden van de Grote Kerk. En omdat Adriaan zo enthousiast met zijn hobby glas-in-lood maken bezig is, werd hem gevraagd een tentoonstelling met deze vorm van vlakglaskunst te organiseren. Dat was niet tegen dovemansoren en Adriaan pakte de uitdaging enthousiast aan.

Uitdaging, want glas-in-lood is meestal als raam in een gebouw verwerkt. En kunstvoorwerpen, die wel verplaatsbaar zijn, zijn moeilijk ten toon te stellen, omdat er licht door moet schijnen. Dat is juist het effect. En de tweede uitdaging was voldoende kunstwerken vinden.

Inspiratie met licht

Adriaan Romijn is als vrijwilliger ook betrokken bij het Gorcums Museum. Daar heeft hij enkele jaren geleden met Gerard Broekman gewerkt aan de tentoonstelling 'In en uit de Mode'. Om de kleding goed te kunnen tonen hebben zij daarvoor mensgrote poppen gemaakt. ,,Nu ben ik weer met Gerard gaan praten en Piet Augustijn en zij gaven enkele hele goede tips. Samen met mijn vrouw Hendrien zijn we diverse musea gaan bezoeken, zoals het Rietveld museum, om inspiratie op te doen en te zien hoe zij het met de presentatie aanpakken, zeker voor wat betreft licht.''

Het werd al met al een hele speurtocht. Er moesten raamwerken komen, met lampen achter kaasdoek, voor een diffuus licht. ,,Gerard Broekman suggereerde om bij een vroeger schoolgebouw materiaal te vragen. Maar die was niet voorhanden.'' Maar het Nieuwe Gasthuis op het Nonnenveld werd wel gesloopt. Het was hartje winter en in januari vroor het dat het kraakte. Bij het Nonnenveld was een ploeg asbestopruimers al begonnen. ,,Ach, al dat getelefoneer, dat werkt niet. Ik ben gewoon op m'n fiets gestapt en er binnen gelopen om te gaan vragen. Een opzichter, of iemand die er over ging, vond het best als wij de deuren en de tl-lampen kwamen halen. Dus dat hebben we toen meteen gedaan.''

Deuren en lampen

En zo 'rolden' er gratis en voor niks45 goed bruikbare deuren en 25 tl-lampen uit het Nonnenveld. Het materiaal kon worden opgeslagen in een ruimte van een kennis in de Nieuwstad, waar het eerst allemaal grondig schoongemaakt moest worden. Adriaan stond er niet alleen voor. Enkele mede-exposanten zoals Gijs Brandt, Esther Silvergieter en Herman van Blanken hielpen mee.

Hij kent de mensen door de cursus glas-in-lood van Jan Erkelens in Ameide. Daar is het zeven jaar geleden eigenlijk allemaal begonnen. ,,We hadden dit huis aan de Nieuwe Hoven gekocht, maar er was geen enkel glas-in-lood meer. Toen er ramen kapot waren, hebben we besloten zelf glas-in-lood te gaan maken en zodoende kwam ik bij Jan Erkelens terecht.'' Jan Erkelens leert vier groepen liefhebbers met glas werken. Cursisten, maar ook anderen, nemen nu deel aan de tentoonstelling; 30 kunstenaars brengen in totaal 80 kunstwerken in. Allemaal vlakglas in verschillende technieken verwerkt zoals glas-in-lood, gebrandschilderd glas, Tiffani en sculpturen.

Haspels en snoeren

Nu waren de initiatiefnemers een heel eind op weg. Er waren voldoende kunstwerken, deuren en lampen. Iemand anders gaf grote lappen kaasdoek. En bij de gemeentewerf mochten de deuren op de maten van de kunstwerken worden uitgezaagd. Het enthousiasme en de vindingrijkheid van Adriaan Romijn zijn zo aanstekelijk dat ook winkeliers gingen meedenken en -werken. Zo werden in de werkplaats van EP op Papland van alle te verwijderen apparatuur de snoeren en stekkers afgeknipt voor het goede doel. En Praxis gaf spontaan de snoeren van de eigen kerstverlichting.,,Als je er maar veel over vertelt,'' zegt Adriaan Romijn, ,,dan zijn mensen best bereid mee te denken of iets voor je te doen.''

Zijn vroegere werkgever, KPMG, sponsorde de affiches en de uitnodigingen. Een medecursist maakte daarvoor het ontwerp met een 'gebrandschilderde' afbeelding van de Grote Kerk.

Voor de inrichting van de tentoonstelling is hij nog niet helemaal rond. ,,De vloer in de Grote Kerk is door verzakking hier en daar ongelijk. Ik zou graag van die verstelbare wasmachine-pootjes hebben voor onder de deuren, waar nodig. En we moeten ook nog veel haspels en snoeren zien te vinden, want in het kerkgebouw zijn niet veel stopcontacten.''

De deuren worden in paren met de scharnieren aan elkaar vastgezet, zodat ze in een hoek kunnen staan.Daarachter komen dan de lampen. Het wordt nog een hele klus. ,,Als wij willen beginnen met de inrichting, zijn ze op de Groenmarkt ook druk bezig met de opbouw voor de Zomerfeesten. We weten nog niet goed hoe het dan gaat lopen, maar we brengen het materiaal deze week vast naar een locatie dicht bij de kerk. Maar eerst moet hier alles af. We hebben dus nog heel wat te doen.''