Voorontwerp bestemmingsplan Plantsoen 20

Ingezonden brief

Er was eens…… Dit lijkt op het begin van een sprookje en dat is eigenlijk ook wel een beetje zo. Jaren geleden heeft er iemand een mooi complex gebouwd dat 't Zonnehuis heet. De opdrachtgever en de architect hebben er een fantastisch geheel van gemaakt waar Gorinchem trots op is. Vele jaren later is het in andere handen overgegaan; ook de nieuwe eigenaar zal er trots op (geweest) zijn zoiets moois in eigendom te hebben. Gorinchem bleef er ook verguld mee, het (geheel) werd onder monumentenzorg geplaatst en dat zegt wel iets.

De trotse eigenaar van 't Zonnehuis tevens ondernemer werd op een bepaald moment gevraagd om een interessante uitspanning in Gorinchem te gaan runnen; in feite ook wel een erezaak. De ondernemer moest er wel goed over nadenken, want z'n geld kwam behoorlijk vast te zitten in onroerend goed. Hij bedacht dat hij zou bedingen dat hij bij 't Zonnehuis een huis mocht bouwen (voor z'n dochter). Om geld vrij te maken, zo zei de eigenaar mij (dan moet je wel verkopen). De toen net aangetreden burgemeester heeft daar mee ingestemd, zo zegt de ondernemer. In de analen van de gemeente Gorinchem zal daar niets van terug te vinden zijn, maar een man een man, een woord een woord zo zal hij gedacht hebben en vriendschap betekent ook nog wat.

Lange tijd gebeurt er niets. Ooit heb ik nog eens aan de burgemeester gevraagd hoe het nou eigenlijk zat met dat huis dat op het landgoed gebouwd zou mogen worden (er deden allerlei verhalen de ronde). Nou, dat klopte wel, maar dat ging om een huis voor de dochter van de eigenaar vertelde hij en er was aan het Orakellaantje nog een stukje grond tussen twee bebouwde percelen in dat van de gemeente was en dat als uitpad kon dienen; en weer gebeurde er verder niets.

Tot enige jaren geleden plan Haarwijk Zuid (omgeving voormalig gymnasium) op tafel kwam. Een nogal omstreden plan vanwege de hoogte van de voorgenomen bebouwing. Een flinke groep mensen heeft zich er sterk voor gemaakt om dat plan tot een redelijke hoogte beperkt te krijgen, mede gelet op de totale laagbouw van deze wijk; dat is niet gelukt. De eerste fase van de bouw is inmiddels gestart (je houdt je hart vast voor het lot van de bomen op de hoek (zijde Lindelaantje).

In dat plan dook ook het bouwen van niet één, maar vier woningen op het terrein van 't Zonnehuis op en werd bebouwing van de heemtuin nog weer eens van stal gehaald. Daar kwam het dan toch.

Ik ben daar sterk tegen in het geweer gekomen, want je kunt de natuur maar één keer grondig verpesten, namelijk als je er beton en stenen gaat neerleggen. Dergelijke terreinen vormen de longen van een stad en daar moet je zuinig op zijn. Het verzoek om die woning te mogen bouwen is toen afgewezen. Er was allerlei gesteggel over de tuin van 't Zonnehuis, of die nou ook geheel of gedeeltelijk onder monumentenzorg viel. Hoe het ook zij, het was afgewezen, dus klaar (2009).

Dat dacht je. Enkele weken geleden dook het vraagstuk weer op in de gemeentelijke berichtgeving over ter inzage legging van plannen (bestemmingsplan brede school????). We weten dat Gorinchem sterk is in het vernietigen van cultureel erfgoed. In de binnenstad noem ik alleen maar het Kazerneplein, waar een gedrocht tot stand is gebracht op één van oorsprong geweldig terreinen én de Blijenhoek, waar je ook niet blij van wordt. Gelukkig hebben we tegenwoordig onze stichting Stadsherstel, waardoor nog wat bewaard wordt. In de buitenwijk van Gorinchem is het al niet beter: De sloop van de voormalige huishoudschool aan de Koningin Emmastraat is zo'n voorbeeld van slopen zonder enig cultureel besef.

Ik heb het huidige plan eens snel bekeken: Dit is weliswaar niet het slopen van een gebouw, maar ook de natuur kan je slopen en dat is wellicht nog rampzaliger. Dit stukje cultureel erfgoed van Gorinchem gaat hier verkracht worden. Hoe is het mogelijk dat je - als je naar ik aanneem - trotse eigenaar bent van zoiets evenwichtigs en moois en waaraan monumentale waarde is toegekend, het durft te besteken om dit zo te vernielen. Huizen (het zijn er inmiddels twee geworden) in je voortuin!!! Wie wil dat nou? Is de financiële nood zo hoog? De eigenaar is toch geen projectontwikkelaar? Er is dan maar één oplossing, verkoop die handel aan iemand die het waard is zoiets geweldigs te bezitten. De huidige eigenaar kan de maatschappelijke impact kennelijk niet meer overzien en moet tegen zichzelf beschermd worden om niet in de fout te gaan met dit cultureel erfgoed.

De tranen springen je in de ogen als je het ca. 8 cm dikke pak papier, dat in het stadhuis ter inzage ligt, doorneemt. Er staat onder andere in dat het niet verlenen van de vergunning enkele jaren eerder (zie hiervoor) te maken had met het niet uitgevoerd zijn van allerlei onderzoeken (o.a. naar de bodemgesteldheid en nog wat anders, ga het maar lezen). Nú is aan alle voorwaarden voldaan zo staat er en kan de vergunning verleend worden, mits……???? Er wordt in de huidige stukken ook weer uitgebreid gesteggeld over de vraag of de tuin nu wel of niet onder monumentenzorg valt en hoe alles daar omtrent uitgelegd moet/kan worden. Er wordt zelfs gesproken over een stuk moestuin, waar wel op gebouwd kan worden….

Gemeente(bestuur), in uw handen is niets veilig merk ik maar weer eens. Gemeenteraad, neem uw verantwoordelijkheid zelf (geen referendum, zelf beslissen).

Weet je wat er kan spelen: de burgemeester die in z'n beginjaren die toezegging deed (zie boven) gaat vertrekken en die schuld moet vóór die tijd nog worden ingelost, maar daar trappen we niet in, bovendien kan na zoveel jaren het argument van het vast gaan zitten van geld in onroerend goed niet meer spelen en dus moet er iets anders aan de hand zijn buiten de transactie van destijds.

Het bouwen van deze twee woningen (waarom nu ineens twee, is er een dochter bijgekomen?) is net zoiets als het bouwen van een paar woningen buiten de waterpoort, klem aan de rivier. Dat haal je toch niet in je hoofd! Het gemeentebestuur staat op het punt vergunning te verlenen, reken daar maar op! - VERHINDER DAT - en als dat doorgaat is er ook nog een extra ontsluiting naar Plantsoen 20 (A en B) gepland in plaats van toegang via de huidige entree van nr. 20; dat ook nooit. Dit stukje van het Plantsoen dat verderop uitkomt op het Lindelaantje moet de huidige structuur behouden. Het is al erg genoeg dat het Lindelaantje fietspad is geworden, dit stukje Plantsoen moet nu ook nog niet eens een weg worden waar bijvoorbeeld verhuiswagens op passen.

De boom van Hans de Bie staat onder monumentenzorg (?) en mag niet weg voor het bouwen van woningen op een logische plek. Hier - op dit landgoed - dreigen woningen gebouwd te worden en wringt men (inclusief de gemeente) zich in allerlei bochten om monumentenzorg weg te redeneren. Een kwestie van vriend zijn of vijand, dat maakt het verschil.

….en zo komt het sprookje ten einde, net als dat van Piggelmee, weet u nog wel….

Ik heb gezorgd voor de voornamelijk emotionele kant van deze kwestie. Wie onderbouwt dit juridisch nog even. In Nederland is alles dicht getimmerd met regels. Ik kan mij niet voorstellen dat een oude landgoedeigenaar op z'n oude dag nog zo'n misser kan begaan zonder dat hij gecorrigeerd wordt. Beter te halve gekeerd dan ten hele gedwaald en nu niet zeggen dat de toezeggingen al te ver zijn en bang zijn voor schadeclaims a.u.b., want zo zou het wel eens kunnen gaan; ik ken dat een beetje.

Neemt u a.u.b. van mij aan dat het mij alleen maar gaat om behoud van dit landgoed; ik zelf bezit een echt dertiger jaren woning en doe m'n uiterste best om dat in de originele staat te houden of terug te brengen en handel dus in dezelfde geest als ik hierboven vóór sta.

Adriaan Romijn

Nieuwe Hoven 63

4205 BA Gorinchem