Hanssen: 'Magische draad'

GORINCHEM In het Gorcums Museum loopt t/m 9 september de expositie over borduurkunst: 'Voor de draad ermee!' Linda Hanssen is gastconservator van deze tentoonstelling. Ze neemt ons mee en doet een paar opmerkelijke verhalen uit de doeken.

Rubriek Gorcums Museum door Agnes Broeksema

Nog voor ze haar rondleiding begint, wordt duidelijk dat Linda een enorme fascinatie heeft voor dat ene magische draad waarmee je alles doet. De talloze steken waarmee voorstellingen tot leven worden geborduurd, rijk aan kleuren, pailletten en details. ,,De titel van de expositie daagt uit om het ambacht in al zijn facetten te laten zien. Je raakt hier dan ook niet snel uitgekeken", zegt ze met een glimlach.

AMBACHT De aandacht en waardering voor het ambacht leeft op in deze tijd, maar het zijn toch met name de Oosterse en Afrikaanse culturen waar de traditie van het borduren springlevend is. Daar speelt dit ambacht nog altijd een belangrijke rol bij speciale momenten als geboorte, huwelijk en overlijden of als middel om te laten zien bij welke groep je hoort.

Dit is overigens niet altijd zo geweest, zo vertelt Linda. ,,Borduren is ooit begonnen als een manier om lelijke naden in kleding te versieren en te verbergen. Dit groeide uit tot een ambacht met vele toepassingen: het versieren van kleding, accessoires, ruimten en textiel voor ceremonieel gebruik." Wat weinig mensen weten, is dat de steken veelal door mannen zijn gezet. ,,We denken vaak dat borduren een typisch vrouwenwerkje is, maar niets is minder waar. In niet-westerse landen zijn het vooral mannen die in professionele borduurateliers werken."

NIEUWSGIERIGHEID Linda wordt gedreven door nieuwsgierigheid om de verhalen achter het borduurwerk te ontdekken en te vertellen. ,,Ik vraag me altijd af wat de betekenis is van de kleuren, materialen en motieven die ik zie of door wie en voor wie iets gemaakt is." Ze wijst naar een rijk versierd hoofddeksel voor een meisje: ,,De witte veer op de piek wil bijvoorbeeld zeggen dat de familie op zoek is naar een echtgenoot voor haar en de cowrieschelpen lijken op genitaliën die haar vruchtbaarheid moeten benadrukken." Dat Nederlanders op een feestje liever een ontwerp van Frank Govers of Jan Taminiau dragen, blijkt uit de jurken in de andere zaal. Symboliek speelt hier misschien een andere of minder grote rol, maar voor wie de borduursels bewondert staat één ding buiten kijf: het ambacht is onverwoestbaar mooi.