Daar komen de schutters
1 februari 2020 om 20:02Rubriek Gorcums Museum
GORINCHEM Op de tv-zender ONS kan je nog altijd kijken naar de comedy Dad's Army, in het Nederlands bekend als 'Daar komen de schutters'. Hierin zien we de belevenissen van een peloton van de British Home Guard dat in de Tweede Wereldoorlog actief was in het fictieve plaatsje Walmington-On-Sea. Het stond onder de bezielende leiding – hoewel wat dictatoriaal – van kapitein Mainwaring, bijgestaan door de upperclass sergeant Wilson.
door Aron de Vries
Ook Gorinchem had in het verleden een soortgelijk korps, namelijk de stedelijke schutterij. En dit werd ook geleid door mensen die soms op hun strepen gingen staan. Dat bleek in 1820. De Gorcumse Mainwaring droeg de prachtige titel Groot-Majoor. Hij werd bijgestaan door een kapitein. Op zondag 3 september 1820 was er een grootse parade waarbij de kapitein opdracht kreeg de troepen te inspecteren. Hij moest er vooral op toezien dat elke schutter wel behoorlijk gekleed was met een blauwe broek. Er volgde een donderend bevel van de kapitein "Gelederen opent u!" Sommige aanwezige officieren droegen zelf een gele "nankinsche broek". Daar werd echter geen aandacht aan besteed, het waren immers heren officieren. De gewone schutters zonder blauwe broek moesten daarentegen voortaan elke vrijdagavond komen exerceren.
In het Algemeen Nederlandsch nieuws- en advertentieblad verscheen een ingezonden brief van een anonieme maar "bestendigen lezer", die zich afvroeg of de Groot-Majoor wel een dergelijk recht bezat. Men had juist bepaald dat de Gorcumse schutterij niet meer zou exerceren dat jaar en veel schutters ontbrak de financiële mogelijkheid om een dergelijke broek aan te schaffen. Droog merkt de schrijver op dat het uniform al zeer vaak veranderd is. Eerst had men grijze, toen witte en nu blauwe broeken, "zoodat wanneer men de couleuren doorgaat, men spoedig roode broeken ordonneren zal; en zit alles zoude de schutter zich maar moeten getroosten, en zich telkens aan de luimen van sommige hunner superieuren moeten onderwerpen? Welk een ongerijmdheid!" Kon de stad niet die broeken verstrekken? Immers, de burgers betaalden toch een "opmerkelijke contributie van wachtgeld". Zowel schutterij als stedelijk bestuur hulden zich in stilzwijgen.