Feline van Hoogdalem, Helga Buitelaar en Johan van Drunen bij de muurschildering
Feline van Hoogdalem, Helga Buitelaar en Johan van Drunen bij de muurschildering Hannie Visser-Kieboom

‘Muurbloempje’ in de Knipsteeg nodigt uit tot ‘n glimlach

29 april 2022 om 10:13 Kunst

GORINCHEM Helga Buitelaar, Feline van Hoogdalem en Johan van Drunen hopen dat de muurschildering van de oranje dahlia in de Knipsteeg het begin is van een hele reeks muurschilderingen om de hele binnenstad op te fleuren. Hoewel de schildering nog niet helemaal af is, tovert ze bij iedere passant nu al een glimlach op het gezicht. 

Het begon allemaal zo’n drie jaar geleden toen het pand van Helga en Johan op de hoek van de Knipsteeg en de Hazewindhondstraat werd beklad met graffiti. ,,Je ziet soms wel een mooi ontwerp, maar deze graffiti was niet mooi. De politie bellen heeft geen zin en ook de gemeente doet niets voor je. En een poreuze muur uit 1880 maak je ook niet zo gemakkelijk schoon, dus wilden we het gelijk effectief aanpakken. We hebben de muur aangesmeerd en wilde daarop een muurschildering aanbrengen. Na de schildering gaan we deze sealen, zodat deze niet opnieuw wordt bespoten. We kozen voor een schildering over de hele muur, Johan denkt het liefst groots”, zo vertelt Helga buiten op het terras voor het Zevende huis. 

WELSTAND Al snel bleek dat ze niet zomaar een muurschildering aan mochten brengen, maar een vergunning aan moesten vragen bij de gemeente. De eerste opdracht was om bij de buurt rond te vragen was ze van het idee vonden en het ontwerp van de schildering. ,,Iedereen was enthousiast over ons plan”, zo vertelt Helga beeldend. Met het ontwerp van de muurschildering kwamen ze vervolgens bij de welstandscommissie terecht. Vanwege de coronapandemie vond de vergadering online plaats. Al snel bleek dat de welstandscommissie grote bezwaren had tegen het ontwerp, zeker tegen een schildering over de hele muur. ,,Ze waren in paniek, ze vonden het lelijk, zeker als de muurankers werden mee geschilderd. Ze gaven dan ook een negatief advies.” 

MUURANKERS Johan en Helga lieten het er niet bij zitten. ,,Raadslid Renate van Maaren had nog een motie ingediend om meer muurschilderingen in de stad. Via via kwamen we in contact met Anoir Koolhoven, hij had nog bij mij in de klas gezeten. Via de raad is het gelukt om de welstandscommissie te over rulen. Maar toen kwam de erfgoedcommissie, terwijl we de gevel al hadden gestuct”.  Ze zaten in Zweden toen ze online mochten aanschuiven bij de erfgoedcommissie. ,,We kregen zoveel vragen. Of we wel nagedacht hadden over vocht doorlatende verf. En of de tekening niet veel te groot was, zo over de muurankers vonden ze niet mooi. We hebben gemerkt dat de zowel de welstandscommissie als de erfgoedcommissie erg behoudend zijn.” De weerstand bij beide commissies verbaasden hen des te meer omdat in het plan voor Warenhuis Binnenstad en het oudere stegenplan juist hoog  opgegeven wordt over het aanbrengen van muurschilderingen. 

Het bloemen plukken en bellen blazen past in de fantasiewereld van een kind, maar is ook voor ouderen. Kunst is echt voor iedereen

DAHLIA  Het ontwerp van de muurschildering is van de hand van Feline van Hoogdalem, De Gorcumse studeert aan de Fontys academie voor beeldende kunsten, maar volgde eerder ook al lessen in restauratie- en decoratieschilderen. ,,Ik ken Helga goed en ze wilde geen streetart met harde kleuren, maar juist zachte tinten die uitdagen tot een glimlach om de schoonheid van de schildering. Verder heeft Helga mij vrij gelaten in het ontwerp. Maar ik wilde vooral iets toevoegen aan Gorinchem, iets met een menselijk gezicht in combinatie met natuur en een persoonlijke boodschap. Ik heb voor de dahlia gekozen omdat die staat voor kracht. De steel van de bloem is om de hand gewikkeld, zo lijkt het alsof iemand je een bloem aanreikt. De zeepbellen en de waterspetters zijn de waterelementen die verwijzen naar de rivier. Zo straalt de schildering kracht en vrolijkheid uit. Het bloemen plukken en bellen blazen past in de fantasiewereld van een kind, maar is ook voor ouderen mooi om te zien. Kunst is echt voor iedereen. Tijdens Koningsdag zag je gewoon dat iedereen die passeerde blij werd van de tekening en vooral moest glimlachen. Ook komen veel buurtbewoners steeds kijken hoe ver ik al ben.” 

WANDELROUTE Voor Feline is het haar eerste muurschildering, ze heeft drie weken uitgetrokken voor haar werk. Na twee weken ligt ze op schema en moet ze de waterspetters nog inkleuren. ,,Het is fantastisch om te doen, ik word er gewoon blij van. Ik word wel vaak afgeleid, iedereen wil even mijn aandacht als ik bezig ben. Als het af is, ga ik nog een anti graffiti coating aan brengen.” Helga en Johan zijn trots op het werk van Feline, ze hopen bovenal dat haar werk navolging krijgt in de stad. ,,Ik neem die commissies niets kwalijk, ze zijn er nog niet mee bekend en ze willen natuurlijk geen wildgroei in de stad. Ik denk als ze op een dag hier op een krukje gaan zitten bij de schildering, ze het allemaal mooi vinden. Maar als de stad straks meer muurschilderingen heeft, kunnen we misschien een wandelroute langs alle schilderingen uitzetten, dat zou toch prachtig zijn. Gorinchem is vorig jaar gekozen tot mooiste vestingstad, maar als je de aandacht van bezoekers wilt vasthouden moet je toch steeds weer iets nieuws bedenken. Ik hoop ook dat de schilderingen bijdragen aan het schoon houden van de stad.’ 

ZEVENDE HUIS Om andere bewoners te inspireren ook te kiezen voor een muurschildering denken Helga en Johan aan het houden van een informatieavond in het Zevende huis om de opgedane kennis te delen. ,,We kunnen anderen vertellen hoe je zoiets aanpakt, Feline kan vertellen over het ontwerp, maar we kunnen ook voorbeelden laten zien. In Utrecht heb je prachtige schilderingen, zoals een levensgrote boekenkast op een muur.”

De zeepbellen verwijzen met de waterspetters naar de stad aan de rivier de Merwede
Een dahlia staat symbool voor kracht