In memoriam: Sieraadontwerper Martien van der Velden

1 februari 2010 om 00:00 Nieuws

GORINCHEM - Na een kort ziekbed is op 57-jarige leeftijd beeldend kunstenaar en sieraadontwerper Martien van der Velden overleden. Hoewel ze de laatste jaren dagelijks met sociaal werk bezig was bij BSW / Buurt- en Speeltuinwerk Rotterdam en haar beeldende werk op een lager pitje stond, heeft ze in de kunstwereld naam genaamd met uitzonderlijke sieraden en enkele opvallende installaties. Een van de meest in het oog lopende was in 2004 Zevenhonderdzesenvijftig mensfiguren tijdens de tentoonstelling Zie de mens… in het Gorcums Museum. Een hangend object van 756 mensfiguurtjes van gebruikt textiel van oude pyjama’s, nachthemden, overhemden en beddengoed. De installatie stond symbool voor lijden en kwetsbaarheid, de bejubeling van het leven, maar ook als veilige plek: onder de in een cirkel opgehangen figuurtjes kon je schuilen.

Lichamelijkheid was een belangrijk uitgangspunt in de sieraden van Martien van der Velden. Haar ontwerpen waren de verbeeldingen van wat ze van seksualiteit en intimiteit vond. Ze zocht daarin steeds het spanningsveld tussen het verhaal en de uitbeelding ervan, het theatrale. Humor en erotiek werden gecombineerd met beweging, handeling en draagbaarheid. ,,Mijn sieraden staan voor een idee, een opvatting. Ze vestigen de aandacht op je eigen lijf. Een sieraad is niet louter versiering, maar de drager/-ster doet tevens een uitspraak over zich/-haarzelf. Ik beeld mijn verhaal erin uit, maar het moet wel een sieraad, dus draagbaar blijven. Het fysieke contact tussen sieraad en lichaam komt in al mijn ontwerpen terug”, heeft ze meerdere malen in interviews gezegd.

Martien van der Velden legde zich wat materiaalkeuze betreft geen beperkingen op. Ze gebruikte de materialen die haar ideeën het best konden vertolken. Vaak werden harde en zachte materialen gecombineerd zodat de contrastwerking optimaal was en vervorming en plasticiteit belangrijke uitgangspunten werden.

Tijdens en na haar academietijd aan de Hogeschool voor de Kunsten in Utrecht ontstonden draagbare objecten van verenstaal, colliers van uiteenlopende materialen, een serie zakdoekjes en andere objecten, vaak uitgewerkt rond een thema. Voor Mail & Female ontwikkelde ze een serie vingerhoedjes die erotische sensaties teweeg kunnen brengen, later ontstonden objecten als een Kruisstuk en een Tepelklem. , bewerkte kraagjes en broches en een ketting rond het thema vitale functies van het menselijk lichaam. De sieraden van Martien van der Velden balanceerden steeds op het randje: is het kunst of soap? “Ik werk op collectieve gevoelens en probeer steeds grenzen ze verleggen”, heeft ze daarover gezegd. “Wat mensen ermee doen gaat mij niet aan.”

Een van de laatste tentoonstellingen waar Martien van der Velden aan deelnam was Verleiden, in 2007 in het Gorcums Museum. Ze nam toen deel met een speciaal voor de tentoonstelling ontwikkeld werk, een zacht paneel met foto’s van decolletés en een subtiele zilveren halsketting.

Martien van der Velden zal in de herinnering blijven als een begenadigd sieraadontwerper met veel gevoel voor humor. Maar vooral ook als een sociaal bewogen en integere vrouw.

Foto-onderschrift: Martien van der Velden, Zevenhonderdzesenvijftig mensfiguren (2004) in het Gorcums Museum. Archieffoto Hans Roest.

advertentie
advertentie