De Nieuwe Doelen in de herkansing, tijdelijke openstelling vindt de raad te duur

GORINCHEM De gemeenteraad heeft donderdagavond eindelijk een ei gelegd over theater de Nieuwe Doelen. Er komt een onderzoek naar renovatie of nieuwbouw in combinatie met huisvesting van de bibliotheek. Op basis van het onderzoek moet nog dit jaar een besluit vallen over de toekomst van het theater. Het pleidooi van D66 en PvdA om in de tussentijd het theater tijdelijk open te stellen kon niet rekenen op een meerderheid.

Tien jaar geleden begon het jojo beleid rond de NIeuwe Doelen met een forse bezuiniging op cultuur, zo memoreerde Ilhan Tekir (D66) in de raadsvergadering. Sindsdien stroomde heel wat water door de Merwede, maar donderdagavond zette de raad eindelijk de piketpaaltjes voor een nieuwe toekomst. Zo moet een onderzoek uitwijzen of renovatie mogelijk is, sloop en nieuwbouw wordt eveneens onderzocht al dan niet in combinatie met woningen. Huisvesting van de bibliotheek in het pand is eveneens een wens van de Gorinchemse raad. PvdA en D66 dienden samen een amendement in om het gehele traject te versnellen, door niet alles te onderzoeken maar direct te kiezen voor renovatie van Haarstraat 64. Ambtelijk werd dit de snelste optie genoemd, omdat nieuwbouw meer tijd vergt en naar verwachting vele miljoenen duurder is. Tekir wil vooral versnellen om het theater nog deze raadsperiode te heropenen.

Bestemmingsplan

Voor de renovatie heeft Gorinchem acht miljoen euro gereserveerd. D66 raadslid Ilhan Tekir wil naast keuze voor renovatie ook een Europese aanbesteding van de exploitatie vermijden, liever ziet ze dat een lokale, maatschappelijke organisatie die oppakt. Activiteiten moeten ook passen binnen de huidige bestemming van ‘cultuur en ontmoeting’.  Ook PvdA’ er Jack Oostrum hield een vurig pleidooi om te versnellen, mede op basis van het ambtelijke advies. Wethouder Fatih Polatli wil ook graag versnellen, maar zag niets in het amendement tot versnelling.  Hij denkt niet dat tijd gewonnen kan worden door te kiezen voor renovatie. 

Woningbouw

Ambtelijk wordt renovatie wel sneller genoemd. ,,Los van de overwegingen vanuit duurzaamheid kent sloop-herontwikkeling/nieuwbouw vele risico’s rond onvoorziene zaken, zoals: wat zit er in de bodem? Hoe ga je dergelijke hoeveelheden sloopafval afvoeren in een oude binnenstad? Wat in de tussentijd te doen met de mobiele data/telefonie antenne op het dak? Al deze risico’s zijn uiteraard te voorzien maar maken de kans op slepende procedures groter en daarmee de kans op vertraging." Ook optoppen met woningbouw lijkt weinig realistisch vanwege de nabijgelegen molenbiotoop, zo wordt gesteld in de ambtelijke memo.

Theaterstoelen

Naast bespreking van het procesvoorstel en het initiatiefvoorstel kwamen D66 en PvdA met een motie om de Nieuwe Doelen in 2024 en 2025 van april tot en met juli opnieuw tijdelijk open te stellen, omdat de stad anders wel heel lang het theater moet missen. Everdien Hamann (Gorcum Actief) wees op alternatieven in de stad zoals zalen in het Van der Valk Hotel en de Evenementenhal. Voor de tijdelijke openstelling in 2023 werden onder andere kosten gemaakt voor het terugplaatsen van alle theaterstoelen voor een bedrag van ca. 12.000 euro. Eerder besloot het college dat de Nieuwe Doelen niet langer meer open kon blijven, omdat de brandveiligheid van het pand niet op orde is.  

Publieke waarden

Tijdelijke openstelling van april tot en met juli kost in totaal zo’n 95.000 euro, dit is inclusief aanpassingen, exploitatie en stookkosten. Openstelling voor een heel jaar kost 200.000 euro. Wethouder Fatih Polatli vond dat geen redelijke kosten voor zo’n vijf tot zes voorstellingen in het voorjaar van 2024. ,,In 2024 is er geen probleem voor de gebruikers, zij hebben allemaal laten weten dat ze elders terecht kunnen." Volgens de wethouder geldt dat ook voor 2025. Indieners van de motie lieten weten zich niet te willen beperken tot een paar voorstellingen, maar het theater voor alle avonden open te willen stellen. Laura Pellikaan (Democraten Gorinchem) miste in de discussie over de tijdelijke openstelling de publieke waarden zoals levendigheid en ontmoeting in de stad. 

Na 10 jaar soebatten, blijft het zonde dat we de Nieuwe Doelen niet in deze raadsperiode kunnen opleveren. Een belofte is gebroken. Het theater kan niet tijdelijk open. Een motie daartoe is door de coalitie afgewezen. Hopelijk halen we eind 2026, maar dat moet maar blijken.

— Ilhan Tekir (@ITekir) June 29, 2023

Motie van afkeuring

Na het debat over het initiatiefvoorstel van de raad en het procesvoorstel van het college kwam het aan op stemming, beiden werden unaniem aangenomen. Het amendement om te versnellen werd verworpen, net als de motie tot tijdelijke openstelling. Hoewel Tekir nog een laatste oproep deed: ,,Tot de schop in de grond gaat,  staat het pand leeg, dat is niet onze keuze".  De motie werd gesteund door D66, PvdA, CDA en Democraten Gorinchem. Opmerkelijk genoeg werd de motie niet gesteund door Stadsbelang. Tijdens de raadsvergadering van mei diende ze nog een motie van afkeuring in tegen het college naar aanleiding van het handelen van wethouder Attie Mager. Het college had tijdens ziekte van wethouder Polatli vlak voor Kerst 2022 hals over kop besloten dat van langere openstelling van de Nieuwe Doelen geen sprake kon zijn en dat ook het beheer werd overgeheveld naar SGS. Dit was in strijd met de lijn die wethouder Polatli zelf had uitgezet. ,,Een ambtelijke voorbereiding naar een collegevoorstel, dat was de volgende stap die ik dacht dat er moest komen, en dat is ook zo, als eindconclusie naar een tijdelijke openstelling van De Nieuwe Doelen. En ik bedoel gewoon wat daar ook stond", zo stelde de Stadsbelang wethouder.  De lijn Polatli kwam aan het licht na een WOO verzoek van Chris Poldervaart, in een appje van Polatli aan wethouder Attie Mager verwees hij naar die lijn. In de raadsvergadering van mei liet hij weten dat hij boos was geweest over het afwijken van zijn eigen plan door het college.